Yatırımcıların Karşılaştıkları Sorunlar

Romanya’da faaliyet gösteren firmalarımızın karşılaştıkları sorunları üç ana başlık altında toplamak mümkündür:

1) Çalışma İzinleri:

Romanya’daki firmalarımızın müşterek sorunlarından birinin özellikle ülkemizden getirilen çalışanlar için çalışma ve oturum izni almakta yaşanan sıkıntılar olduğu, çoğu firmamızın bu konuda mağduriyetler yaşamakta olduğu ifade edilmektedir.

Oturma izinleri alınırken bürokratik işlemlerin fazlalığı ve çok zaman alışının firmalarımıza çok külfet yüklediği belirtilmektedir. Şöyle ki; oturum izni başvurularının uzatılması aşamasında eksik ya da düzeltilmesi gereken belge olması durumunda yabancılar bürosunun refleksinin doğrudan oturumun iptali şeklinde olduğu, bunun yerine belgelerin tamamlanması ya da gerekli şartların karşılanması için yeterli süre; örneğin üç aylık bir teminat verilmesi istenmektedir. Ancak burada bir hususa dikkat çekmek yerinde olacaktır, şöyle ki çok büyük yatırımlar için 3 yıla kadar verilen çalışma izinleri firmalarımızın talep etmiş olduğu kategori için geçerli değildir; bahse konu bu 3 yıla kadar varan çalışma izinleri 2001/332 sayılı Ekonomiye Önemli Katkı Sağlayan Yatırımları (bir milyon avro üzerindeki yatırımlar) Teşvik Mevzuatı kapsamına giren yatırımları yapan şirketlerin üst düzey yöneticilerine, bu yatırımların başarısı için bu kişilerin çalışmalarının gerekliliğine otoriteleri ikna kaydıyla verilmektedir, dolayısıyla firmalarımız tarafından talep edilen tüm yabancıları çalışanlara uygulanacak bir mevzuat değildir. Bu nedenle firmalarımızın istediği türden oturma izinlerinin sürelerinin hem iş sahiplerimiz hem de çalışanları için iki yıla kadar uzatılmasının büyük kolaylıklar sağlayacağı, bunun aynı zamanda Romen kurumları üzerindeki iş yoğunluğunu da hafifleteceği düşünülmektedir.

2) Sık Sık Uygulanan Mali Kontroller:

Çok sık karşılaşıldığı belirtilen mali kontrol denetimleri, KDV iadelerinin aylarca verilmemesi ve sürekli ‘cross-check’ler dolayısıyla milyonlarca dolarlık KDV iadelerinin birikmesi, sosyal sigorta primi ya da devlete başka ödemeleri bulunan firmalarımızın ithalat işlemlerinin yapılmaması gibi uygulamaların iş ortamını bozucu ve bu ülkeye gelecek daha nice yatırımların önünü kesici etki yarattığı ifade edilmektedir.

3) Kâr Payları:

Kanun gereğince tüm işverenlerin elde ettikleri gelirleri (kâr payı – divident) üzerinden %6,5 oranında sağlık sigorta katkısı ödemek zorunda olduğu, bu oranın çok yüksek bulunduğu ve bu konuda bir düzenleme yapılması gerektiği ifade edilmekte, ayrıca bu oranın bir vergi niteliği arz ettiği ve ülkeye yapılacak yeni yatırımları engellediği savunulmaktadır.

4)Diğer bazı sorunlar:

- Romanya yasal düzenlemelerinde bir şirketin almış olduğu bir malı alış fiyatının altında bir fiyata satamadığı, bundan dolayı ellerindeki malların satılamaması durumunda, söz konusu malları alış fiyatının altından satarak nakde çevirmek istediklerinde büyük sıkıntılar yaşandığı ifade edilmekte, çözüm yerinin ise Romanya Maliye Bakanlığı olduğu belirtilmektedir.

- Romanya içinde üretim yaparak mamullerini pazarlayan şirketlerin ürünlerinin üzerinde her türlü teknik spesifikasyonu yazmalarının zorunlu tutulduğu, ithal edilen aynı kategorideki ürünler için ise bu zorunluluğun bulunmadığı bu durumun ise haksız rekabete yol açarak bilhassa buradaki üretici firmalarımızın işlerini zorlaştırdığı vurgulanmaktadır.